Doping, wielrennen en… mijn overgrootvader

Emile de Beukelaer – mijn overgrootvader – was de zoon van François-Xavier de Beukelaer (1838-1917), die in 1863 begon met het bereiden van de kruidenlikeur « Elixir d’Anvers » en hiervoor de likeurstokerij FX De Beukelaer oprichtte. De familie was lid van de gegoede liberale burgerij van Antwerpen.

Dank zij ‘Wikipedia‘ heb ik de man wat beter leren kennen: In de jaren 80 van de 19e eeuw ontpopte hij zich tot een uitstekende wielrenner. Toen gebeurde het nog op een ‘hoge bi’. In 1885 en 1886 werd hij zelf Belgische kampioen wielrennen. In 1889, stopte hij echter met het fietsen. De jonge man was toen 22 en ging werken in de familiale stokerij. Datzelfde jaar kocht hij een auto en werd lid van de Automobile Club Anversois. Maar wielrenner bleef belangrijk voor hem: In 1890 werd hij voorzitter van het sportcomité van de Belgische Wielrijdersbonfd die in 1882 was opgericht. In 1893 werd hij eveneens voorzitter van de Antwerp Bicycle Club en was de promotor van de bouw van de tweede Antwerpse velodroom, die in Zurenborg werd gebouwd. Hij was verantwoordelijke van de wielerbaan tot in 1902. Met het oog op de Wereldtentoonstelling en het wereledkampioenschap wierennen die beide in 1894 in Antwerpen werden gehouden, zetelde de Beukelaer in de respectievelijke organisatiecomités. Later zat hij nog in de organisatiecomités van het wereldkampioenschap baanwielrennen die in 1905 op de Zurenborgvelodroom werden ingericht en in het wielercomité van de Olympische Zomerspelen 1920 van Antwerpen.  Begin 1900 was de in 1892 opgerichte International Cycling Association uit elkaar gevallen omwille van feit dat de Anglelsakische landen, die in de meerderheid waren, niet wilden weten van het wielrennen als beroepssport. Onder impuls van Frankrijk kwamen op 14 april 1900 de afgevaardigden van de Italiaanse, Franse, Belgische, Zwitserse en Amerikaanse wielerbonden samen in Parijs. Op de bijeenkomst werd de UCI opgericht, de nieuwe vereniging die de internationale organisatie van de wielersport verder ging uitwerken. Emile De Beukelaer werd verkozen tot eerste voorzitter van de UCI. De Beukelaer slaagde erin om zijn ideeën in verband met de professionalisering van de sport door te drukken en bleef in functie tot aan zijn dood. In een studie die 40 jaar na zijn dood verscheen werd hij de voorzitter-dictator genoemd. Mijn overgrootvader stierf in 1922 op 55-jarige leeftijd aan de gevolgen van griep. Bij de UCI werd hij opgevolgd door de Fransman Léon Breton.

Bestaat er een link tussen Emile de Beukelaer en de hedendaagse dopingsaffaires? Misschien wel. De UCI werd dus opgericht om de wielersport te professionalisen. Iets wat de Britten voor sport toen niet wensten – zoals de film Chariots of fire het goed uitlegt. De dopingschandalen van deze jongste dagen, zijn daar misschien verre opvolgers van: Het moest altijd maar professioneler worden… En toen kwam Lance Amstrong.